Jan Lenica, the great, best known polish poster designer and movie maker died on October 5, 2001 in Berlin where he had lived since 1986.
Zdzisław Schubert from Poznan, thoroughly familiar with Lenica and his work, kindly sent me the following
obituary in a polish and an english version:
Polish version:
W dniu 5 pażdziernika zmarł w Berlinie Jan Lenica. Urodził się w Poznaniu 4 stycznia 1928 r. W latach 50. przeniósł sie do Warszawy, od 1963 roku mieszkał w Paryżu. Profesor wyższych uczelni w Kassel i w Berlinie, gdzie spędził ostatnią dekadę swego życia.
Twórczość Jana Lenicy należy do najznakomitszych rozdziałów polskiej sztuki minionego półwiecza. Sławę i uznanie przyniosła mu działalność na obszarze dwu dyscyplin - plakatu i filmu animowanego. W obydwu zaliczany był do ścisłej światowej czołówki, a jako realizator filmów animowanych wniósł do tego obszaru sztuki filmowej całkowicie nowe podejście.
Lenica był też autorem określenia „Polska Szkoła Plakatu”, użytego przezeń jako tytuł swego artykułu o polskim plakacie w szwajcarskim "Graphisie". Bowiem, obok własnej twórczości plastycznej, uprawiał z powodzeniem także krytykę artystyczną. Teksty jego, pisane pięknym językiem literackim, były skonstruowane według najlepszych reguł dramaturgicznych - rozwijająca się narracja nieodmiennie znajdowała swój finał w zaskakującej poincie.
Plakaty Lenicy cechowała drapieżna ekspresja, ale pojawiała się w nich też nuta sarkastycznej satyry. Ten swoisty klimat jego dzieł sprawiał, że w latach 60. porównowano go do współczesnego mu pokolenia angielskich "młodych gniewnych" (Osborne). Forma plastyczna jego prac wyprzedzała często doświadczenia aktualnej grafikę warsztatową. Lenica dość szybko wykształcił swój własny "charakter pisma" i mimo, że podlegał on na przestrzeni dziesięcioleci zrozumiały m przeobrażeniom, to twórczość jego miała zawsze wyraźne indywidualne piętno.
| |
Jego droga do filmu była logiczną konsekwencją wniosków wysnutych z pracy nad grafiką. Film animowany to przecież też grafika, ale ożywiona ruchem i poszerzona o wymiar czasu. Zastosowana metoda wycinanki do techniki animacyjnej zrywała z disneyowską płynnością ruchu postaci i wprowadzała do tego gatunku zupełnie nową jakość.
Ale to co decydowało o randze jego prac tak graficznych, jak filmowych, to ich warstwa intelektualna. Prace Lenicy, wewnętrznie skupione, zawsze wymagały od odbiorcy aktywnego odbioru, swoistego dialogu prowadzonego z autorem.
Realizacje plakatowe i filmowe przyniosły ich autorowi szereg nagród i wyróżnień na wielu międzynarodowych wystawach i festiwalach. Wielokrotnie był zapraszany do międzynarodowych jury imprez plastycznych i filmowych.
Lenica zajmował się także rysunkiem satyrycznym, grafiką książkową i warsztatową, scenografią teatralną, a w ostatnim czasie projektował również znaczki pocztowe. Do końca zycia zachował świeżość swych artystycznych wizji i siłę wewnętrznej ekspresji.
Zdzisław Schubert
Kurator Galerii Plakatu i Designu
Muzeum Narodowego w Poznaniu
|
English version:
Jan Lenica died in Berlin on October 5. He was born in Poznan on January 4, 1928. In the 50s he moved to Warsaw, since 1963 he had lived in Paris. He was a professor at Universities in Kassel and Berlin, where he spent the last decade of his life.
Works of Jan Lenica belong to the best chapters of Polish art of the last fifty years. His activities in two fields - poster and animated film brought him fame and recognition. In both of them he was considered to be among the very best in the world, whereas as a maker of animated movies he introduced an entirely new approach to this area of film art.
Lenica was also the author of the term "Polish School of Poster" which was used by him as the title of the article on Polish poster in Swiss "Graphis". For, apart from his own art works, he was a successful art critic.
Lenica's posters were characterised by aggressive expression, however an element of sarcastic satire also appeared in them. This peculiar atmosphere of his works made him be compared in the 60s to the generation of then contemporary "Angry Young Men" (Osborne). Artistic form of his works often surpassed experiences of then-up-to-date technique of workshop graphics. Lenica quite quickly developed his own "handwriting" and despite the fact that through decades it underwent understandable transformations, his works always maintained an element of his own specific style.
| |
His way to film was a logical consequence of conclusions taken during work done with graphics. Animated film is after all a graphic, but animated by a movement and broadened by a time dimension. Method of "cut-out" applied in animation broke away from Disney's smoothness of character movement of and introduced an entirely new quality to this genre.
But what was decisive about the importance of his graphic and film works was their intellectual sphere. Internally focused, Lenica's works always required an active perception from the viewer, a some kind of peculiar dialogue with the author.
Poster and film works brought numerous prizes and honourable mentions to their author in many international exhibitions and festivals. He was also invited many times to international jury of plastic art and film events.
Lenica also dealt with satirical drawing, book and workshop graphics, theatre stage design, later he designed post stamps. He maintained freshness of his artistic visions and strength of inner expression till the end of his life.
Zdzislaw Schubert
Curator of the Gallery of Poster and Design
National Museum in Poznan
|
Links
An obituary (in german)
Posters at The Galeria Polskiego Plakatu, Warsaw
Posters at the Polish Poster Shop, Wroclaw
Posters at the Gallery "The Art of Poster", Warsaw
A short biography (in french), listing Lenica's films
Catalogue of a Lenica exhibition and film festival in Warsaw (2000) (in polish) and
english
home
in memory
page last revised on October 18, 2001 / this section is part of Rene Wanner's Poster Page
/
|